سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS و 9 علامت آن

شناخت و تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS

بوسیله سردبیر به روز رسانی شده در 17 اسفند 1401

سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS چیست؟

PCOS مخفف سندرم تخمدان پلی کیستیک است ، وضعیتی که با تولید بیش از حد هورمون های مردانه، دوره های قاعدگی نامنظم و کیست در تخمدان ها مشخص می شود. PCOS می تواند با سلامت تولید مثل و متابولیک شما تداخل داشته باشد و علائم متعددی ایجاد کند که علت اصلی ناباروری است ولی اگر در سنین باروری هستید، احتمال ابتلا به PCOS حدود 10 درصد است.

این اختلال هورمونی می تواند چرخه قاعدگی زنان را مختل کند و در توانایی بچه دار شدن اختلال ایجاد کند. همچنین PCOS می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دهد.

9 علامت هشدار دهنده سندرم تخمدان پلی کیستیک:

ریزش مو
خستگی
نوسانات خلقی
میگرن
هوس شیرین
افزایش وزن (یا مشکل در کاهش وزن) غیر طبیعی.
رشد مو در صورت یا بدن،
آکنه و
مشکلات باروری.

ریزش مو

ریزش مو در PCOS گاهی اوقات آلوپسی آندروژنیک زنانه نامیده می شود (FAGA) یا ریزش مو با الگوی زنانه. این به دلیل آندروژن های (هورمون مردانه) مرتبط با PCOS رخ می دهد. مانند طاسی با الگوی مردانه، که باعث نازک شدن مو در بالای سر و در امتداد خط مو می شود اما مانند مردان منجر به طاسی نمی شود، زیرا فولیکول نمی میرد. این بدان معنی است که موها ممکن است دوباره رشد کنند. شرایط متعددی غیر از PCOS می تواند باعث FAGA شود، از جمله:

یائسگی(اتمام دوران قاعدگی و تخمک گذاری)
هیپرپرولاکتینمی(وضعیتی که برای پرولاکتین اضافی شناخته می شود، هورمونی که در سینه های زنان شیر تولید می کند)
هیپرپلازی آدرنال(یک اختلال غده فوق کلیوی)
تومورهای تخمدان و آدرنال

چندین بیماری دیگر به جای الگوی متمایز FAGA می توانند باعث نازک شدن کلی موها در سراسر بدن شوند. آنها عبارتند از:

کم خونی
بیماری خودایمنی
سیفلیس
بیماری تیرویید
داروها

خستگی

خستگی یکی از عواملی است که باعث PCOS می شود. مواردی که می توانند باعث خستگی شوند عبارتند از:

خواب ناکافی
ساعات کار طولانی
عوارض دارویی
کمبود تغذیه ای
فشار کاری

شرایط مزمن شامل خستگی شدید که می تواند تأثیر شدیدی بر زندگی و توانایی شما داشته باشد عبارتند از:

کم خونی
بیماری های خود ایمنی
سرطان
عفونت مزمن
افسردگی
دیابت
فیبرومیالژیا
بیماری قلبی
آنسفالومیلیت میالژیک(سندرم خستگی مزمن)
اختلالات خواب، مانند بی خوابی
بیماری تیرویید

نوسانات خلقی

احتمالاً می‌دانید که هورمون‌های زنانه می‌توانند باعث نوسانات خلقی شوند، به ویژه در زمان‌های خاصی در طول چرخه قاعدگی. ممکن است تشخیص آنها از تغییرات خلقی PCOS دشوار باشد. با این حال، PCOS اغلب با جلوگیری از تخمک گذاری چرخه شما را مختل می کند، بنابراین اگر پریودتان را از دست داده اید و نوسانات خلقی دارید.

فراتر از نوسانات خلقی، سندرم تخمدان پلی کیستیک با افزایش خطر تشخیص افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی و اختلال وسواس فکری جبری همراه است. همچنین با علائم بدتر افسردگی، اضطراب، OCD و جسمانی شدن یا زمانی که پریشانی عاطفی شخصی به شکل علائم فیزیکی ظاهر می شود، مرتبط است.

میگرن

اگرچه بسیاری از افراد بدون داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک میگرن دارند. میگرن هم می تواند نشانگر PCOS باشد اگر:

علائم دیگر نشان دهنده PCOS را داشته باشید.

تمایل به میگرن در نقاط خاصی از چرخه قاعدگی خود دارید.

هوس های شیرین

ولع دائمی شیرینی جات یکی از علائم رایج PCOS است که احتمالاً به دلیل مقاومت به انسولین است. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا سطوح بالایی از انسولین در خون خود دارند. تمام آن انسولین می تواند با عملکرد سایر هورمون های تنظیم کننده اشتها تداخل کند و منجر به افزایش گرسنگی شود.

خوردن شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده، می تواند به چرخه ی سقوط قند منجر شود که هوس های بیشتری را تحریک می کند. هوس PCOS می تواند منجر به رفتارهای ناسالم شود. برای مثال، افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مستعد پرخوری هستند. اگر چاق هستید، به احتمال زیاد میل شدید به غذا دارید که کاهش وزن را سخت تر می کند.

برای سنجش اینکه آیا هوس شما می تواند مرتبط با انسولین باشد، مراقب علائم قند خون پایین باشید. آنها می توانند چند ساعت پس از پرخوری ظاهر شوند، زمانی که سطوح بالای انسولین می تواند باعث کاهش شدید سطح قند خون شود.

علائم قند خون پایین عبارتند از:

خشم ناشی از گرسنگی
سرگیجه
سردرد
تحریک پذیری

انسولین بیشتر به دلیل نقشش در ایجاد دیابت نوع 2 شناخته شده است، بنابراین اگر هوس غذایی که ممکن است ناشی از مقاومت به انسولین باشد را گزارش دهید، احتمالاً ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما به دنبال آن خواهد بود.

افزایش وزن یا مشکل در کاهش وزن

کاهش وزن در صورت ابتلا به PCOS می تواند بسیار کند باشد. همچنین ممکن است به راحتی وزن اضافه کنید، به خصوص در اطراف شکم. یک بار دیگر، مقاومت به انسولین احتمالاً مقصر است. یکی دیگر از وظایف انسولین، ترویج ذخیره سازی چربی است. اما برخی از افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک حتی با داشتن رژیم غذایی سالم، پرهیز از پرخوری و ورزش منظم وزن اضافه می کنند.

سایر علائم مقاومت به انسولین عبارتند از:

لکه های تیره و خشک پوست در زیر بغل، کشاله ران یا پشت گردن
تشنگی بیش از حد
تکرر ادرار

هیرسوتیسم (رشد مو)

به ایجاد موهای زبر و تیره در صورت و قسمت‌هایی از بدن که در آن مردان معمولاً موهای بدن دارند و زنان فقط دارای موهای زائد هستند .این حالت هیرسوتیسم نامیده می شود.

در حالی که هیرسوتیسم نشانه PCOS احتمالی است، ممکن است به دلیل چندین بیماری دیگر نیز باشد، مانند:

تومور آدرنال یا سرطان

هیپرپلازی مادرزادی آدرنال ، یک اختلال غده فوق کلیوی

سندرم کوشینگ ، یک اختلال غدد درون ریز

هایپرتکوز یا مجموعه ای از تغییرات که بر تخمدان تأثیر می گذارد

تومور یا سرطان تخمدان

بیماری تیرویید

همه افراد مبتلا به PCOS به هیرسوتیسم مبتلا نیستند. اما بین 75 تا 80 درصد زنان مبتلا به هیرسوتیسم به PCOS مبتلا هستند.

آکنه و موهای زائد صورت

تستوسترون – هورمون اصلی مردانه – عامل آکنه است، بنابراین سطوح بالای مرتبط با PCOS می تواند منجر به جوش هایی شود که ممکن است فکر می کردید با بلوغ پشت سر گذاشته اید. اما همه آکنه های بزرگسالان به دلیل PCOS نیستند.

علل شایع آکنه های بزرگسالان:

سابقه خانوادگی
نوسانات هورمونی (مرتبط با پریودی، بارداری، یائسگی)
عوارض دارویی
واکنش به محصولات مراقبت از پوست
استرس

مسائل باروری

یکی از شایع ترین علل ناباروری در زنان، PCOS است. این ممکن است سخت ترین قسمت بیماری برای زنانی باشد که می خواهند در حال حاضر یا در آینده بچه دار شوند. به طور خاص، PCOS می تواند با تخمک گذاری تداخل داشته باشد و منجر به پریودهای نامنظم یا غایب و مشکلات باردار شدن شود.

عوامل دیگر ناباروری:

ناباروری مرتبط با سن
وزن کم بدن
چاقی
یائسگی زودرس
نارسایی زودرس تخمدان
مشکلات ساختاری در اندام های تناسلی
بیماری تیرویید

تشخیص PCOS

اگر مشکوک به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید، به علائم و عوامل محرک آن توجه کنید. مهمتر از همه، به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید. از آنجا که علائم ذکر شده در اینجا را می توان در سایر شرایط ردیابی کرد، ممکن است مدتی طول بکشد تا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما از تشخیص شما مطمئن شود. ممکن است برای تایید آن به آزمایش های مثل نیاز داشته باشید:

معاینه لگن
آزمایشات خون
سونوگرافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری
معیارهای تشخیصی PCOS عبارتند از:
تخمدان پلی کیستیک
هیپرآندروژنیسم(تستوسترون بالا یا DHEA )
اختلال در تخمک گذاری (قاعدگی کمتر یا غایب)

اگر شما مبتلا به PCOS تشخیص داده شده اید، ممکن است بدانید که گزینه های درمانی متعددی می تواند به شما در مدیریت علائم کمک کند. به عنوان مثال، حتی کاهش وزن ۵ درصدی می تواند بسیاری از علائم PCOS را تسکین دهد و زندگی با این بیماری را روز به روز قابل تحمل تر کند.

منابع