اهمیت پیوند عاطفی با کودک در دوران رشد

اهمیت پیوند عاطفی کودکان

ایجاد پیوند عاطفی با نوزاد به یکباره اتفاق نمی افتد و فرآیندی زمانبر است. برای برخی از مادران، این پیوند عاطفی از بدو تولد شروع شده و برای برخی، ممکن است بعد از گذشت چند هفته شروع شود.

چرا داشتن پیوند عاطفی با کودک مهم است؟

پیوند عاطفی نوزاد با پدر و مادر، اولین پیوند و ارتباط عاطفی ای است که کودک برقرار می کند. این پیوند شروع شکل گیری اعتماد، امنیت و حس اطمینان است و فقدان آن هم بر شما و هم بر کودک تأثیر منفی می گذارد. برای مثال ممکن است در آینده باعث کند شدن رشد ذهنی و اجتماعی کودک شود.

نکته مهمی که باید در نظر داشت، این است که هر کس در این زمینه تجربه ی  منحصر به فردی دارد و نمی توان  برای همه یک راه حل مشخص داد.

ایجاد پیوند عاطفی بین والدین و کودک در دوران بارداری شروع می شود. شما می توانید این ارتباط را با صحبت کردن با جنین در رحم شروع کنید. کار های روزمره پس از زایمان، مثل شیر دادن، حمام کردن و تعویض پوشک، به بهتر شدن رابطه شما و کودک کمک می کند. ماساژ دادن نیز می تواند کمک کننده باشد اما باید حتما قبل از انجام آن با پزشک خود صحبت کنید زیرا امکان شکستن استخوان نوزاد وجود دارد.

همچنین می توانید در حین خرید کردن، مرتب کردن خانه و غیره،کودک را همراه خود ببرید. یا می توانید  او را روی صندلی مخصوص کودک قرار دهید تا شما را حین انجام کارها، تماشا کند.

ارتباط 

طبیعتا نوزادان نمی توانند صحبت کنند اما راه های دیگری برای ارتباط با آنها وجود دارد.

• اولین راه، استفاده از حس لامسه است. پزشکان به والدین توصیه می کنند که با بغل کردن، نوازش یا بوسیدن نوزاد، با او تماس پوستی داشته باشند.
• دومین راه، ارتباط چشمی است. هرچه بینایی کودک، بهتر شود، ارتباط چشمی بیشتری با والدین برقرار می کند و شروع به تماشای والدین کرده و کم کم از حرکات و رفتار های آنان تقلید می کند.
• سومین راه، ارتباط صدایی است. صدا نقش مهمی در ایجاد این رابطه ی عاطفی بازی می کند. نوزادان به صداها و لحن های مختلف واکنش نشان می دهند. برای مثال صداهای آرام معمولا باعث آرامش نوزاد شده و برعکس، صدا های بلند، نوزادان را مضطرب می کند.

اولین پاسخ شفاهی کودک گریه است و به وسیله آن نشان می دهد که به چیزی نیاز دارد. ممکن است پس از چند وقت متوجه شوید که نوع خاصی از گریه ی فرزند شما معنی خاصی دارد. مثلا یکی از انواع گریه به این معنی است که کودک گرسنه است و نوع دیگر یعنی نیاز به تعویض پوشک دارد.

شما همیشه باید به گریه های کودک خود پاسخ دهید، حتی اگر نمی دانید چرا گریه می کند یا به چه چیزی نیاز دارد. این به فرآیند ایجاد پیوند عاطفی بین شما و نوزاد کمک می کند زیرا کودک یاد خواهد گرفت که به والدین خود اعتماد کند.

هنگامی که کودک به ۲ تا ۳ ماهگی می رسد، صدا و چهره والدین را تشخیص خواهد داد و ممکن است از کارهایی که شما انجام می دهید، مثل لبخند زدن یا خندیدن، تقلید کند و کم کم  شخصیتش شکل بگیرد.

بازی

شما باید با کودک خود صحبت کردن، کتاب و آواز خواندن را تمرین کرده و او را به بازی کردن تشویق کنید، مانند:

• بازی شکم. می توانید این کار را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید و با دوره های کوتاه ۳ تا ۵ دقیقه ای شروع کنید و کم کم این زمان را افزایش دهید. بازی با شکم کودک، عضلات آن ناحیه را تقویت می کند. همیشه در حین بازی شکم مراقب کودک خود باشید. این کار را فقط زمانی انجام دهید که کودک بیدار است و هنگام خواب آنها را روی شکم خود قرار ندهید چون این امر خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد  را افزایش می دهد.
• اسباب بازی های آموزشی. اسباب بازی های مخصوص سن کودک خود را با رنگ ها، بافت ها و صداهای مختلف تهیه کنید تا حواس کودک را درگیر کند. مراقب باشید که هرگز کودک را، به خصوص در سنین پایین، با اسباب بازی تنها نگذارید.
• تمرینات حرکتی. می توانید حرکات خاصی را، مثل انواع حرکات کششی، با کودک خود تمرین کنید و هنگام آواز خواندن یا صحبت کردن، همراه کودک برقصید و حرکت کنید.

موارد مهم

بعضی موارد می توانند ایجاد پیوند عاطفی بین مادر و فرزند را به تاخیر بیندازد یا حتی از به وجود آمدن این رابطه جلوگیری کند. این موارد شامل:

• زایمان دردناک
• به دنیا آوردن همزمان چند نوزاد
• زایمان زودرس یا داشتن نوزادی با مشکلات جسمی
• تغییرات هورمونی یا مسائل عاطفی (مثل افسردگی پس از زایمان)

هیچ کدام از این علائم نشان نمی دهد که شما مادر بدی هستید. یکی از نکات مهم این است که اگر احساس می کنید ایجاد پیوند عاطفی با نوزاد، بیشتر از آنچه فکر می‌کردید طول کشیده است، ناامید نشوید و اگر خیلی نگران این موضوع هستید، به پزشک خود مراجعه کنید.

مراجعه به پزشک

اگر در تلاش برای برقراری ارتباط عاطفی با کودک خود دچار مشکل هستید، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است علائم افسردگی پس از زایمان را داشته باشید که در این صورت تجویز دارو می تواند کمک کننده باشد. هم چنین آشنایی و معاشرت با سایر افرادی که به تازگی مادر شده اند و تجارب مشابهی دارند، می تواند مفید باشد.

همچنین اگر گریه نوزاد غیر طبیعی به نظر می رسد، می توانید با پزشک خود تماس بگیرید. اما در اغلب موارد، جای نگرانی وجود ندارد. اگر گریه منجر به مشکل در تنفس، حرکت کم بدن یا بد غذایی می شود، این امکان وجود دارد که کودک شما بیمار باشد.

 

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید

• چگونه می توانم در دوران بارداری با جنین پیوند عاطفی برقرار کنم؟
• آیا وقتی جنین در رحم است، می تواند صدایم را بشنود و وجود من را حس کند؟
• اگر نوزاد با یکی از والدین پیوند عاطفی بهتری برقرار کند، چه کاری می توانم انجام دهم؟
• آیا با جواب دادن به هر بار گریه کردن نوزاد، او را لوس می کنم؟

منبع