زایمان و انواع روش‌های زایمان

آنچه باید درمورد زایمان و روش‌های زایمان بدانید

روش‌های زایمان شامل ز‌ایمان طبیعی بدون کمک، زایمان کمکی و ز‌ایمان با جراحی سزارین است.
مکان‌های انجام زایمان شامل خانه، مرکز زایمان یا بیمارستان است.
اگر مادرِ باردار و همسرش باهم تکنیک‌های تنفسی و سایر راهکارهای مورد نیاز در زمان زایمان را یاد بگیرند، زا‌یمان از واژن و بدون دارو می‌تواند درد کمتری داشته باشد و آسان‌تر باشد. روش لاماز یا برادلی دو روش رایج زا‌یمان هستند.
مزایا و خطرات هر روش ز‌ایمان و ترجیحات مادر باید سنجیده شوند تا مشخص شود چه روشی برای او مناسب است.

آیا زایمان دردناک است؟

تجربه هر کسی متفاوت است، اما یبشتر مادران می‌گویند که بله، زا‌یمان دردناک است. بااین حال، این فرایند کوتاه مدت است و روش‌های زیادی برای کاهش شدت درد ز‌ایمان وجود دارد. زنان می‌توانند روشی را انتخاب کنند که برای آن‌ها راحت‌تر و از نظر پزشکی منطقی‌تر باشد را انتخاب کنند.

روش‌های طبیعی زا‌یمان در خانه چیست؟

تا حدود 75 سال پیش، ز‌ا‌یمان طبیعی در خانه تنها راهِ زایمان بود. زایمان طبیعی بر یک فرآیند بی‌عجله، پشتیبانی شده و با حداقل تداخل و نظارت از خارج تاکید دارد.

زنانی که زا‌یمانِ بدون کمک را ترجیح می‌دهند اغلب در کلاس‌هایی شرکت می‌کنند تا یادبگیرند هنگام ز‌‌ا‌یمان باید انتظار چه‌چیزی را داشته باشند و چگونه آماده شوند. در این کلاس‌ها با مراحل زایمان، روش‌های تنفس، تکنیک‌های آرام شدن، اتفاقاتی که برای واژن می‌افتد و آماده شدن برای زایمان و تولد نوزاد آشنا می‌شوید.

زایمانِ طبیعی بدون دارو چیست؟

زا‌‌‌یما‌ن طبیعی بدون دارو برای مادر و نوزاد مفید است. میکروبیوم یا محیط باکتریایی با روشِ زا‌‌یمان ایجاد می‌شود. تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد محیط باکتریاییِ نوزاد با احتمالِ ابتلا به بیماری‌های آلرژیک در دوران کودکی مرتبط است، اما این موضوع تایید شده نیست.

مزایای ز‌ا‌‌یمان طبیعی

نوزادانی که از طریق واژن متولد می‌شوند، مشکلات تنفسی کمتری دارند.
از دیگر مزایای ز‌ا‌یمان طبیعی می‌توان به بهبود سریع‌تر مادر و اجتناب از جراحی شکم و خطرات مرتبط با سزارین اشاره کرد.
زا‌‌‌یمانِ طبیعی عفونت کمتری به‌همراه دارد و زمان بستری در بیمارستان نیز کوتاه‌تر است.

معایب زا‌‌‌یمان طبیعی

احتمال پارگی پرینه (ناحیه بین مقعد و اندام تناسلی).
گاهی اوقات، ز‌ا‌‌یما‌ن طبیعی ممکن است به دلایل پزشکی توصیه نشود.

زا‌یما‌‌ن در خانه چیست؟

درصدِ کمی از زنان ز‌ا‌‌یمان در خانه را انتخاب می‌کنند. این می‌تواند یک روش زا‌‌یمان طبیعی، ایمن و کم‌خطر باشد. ز‌ا‌یمان در خانه، زا‌یمان طبیعی و بدون دارو است و انواع تکنیک‌ها و روش‌های مختلف برای آماده‌سازی ذهن و بدن برای کاهش درد ز‌‌ا‌یمان و تسهیل فرایند ز‌ایمان استفاده می‌شود. ز‌ا‌یما‌ن در خانه توسط یک متخصص مامایی یا پرستار انجام می‌شود.

مزایای زا‌‌یمان در خانه

بسیاری از زنان حضور در محیط خانه خود برای ز‌ا‌یمان را آرامش بخش می‌دانند. مزایای دیگر عبارت‌اند از:

مادران نگرانِ انتقال به بیمارستان در حین زا‌یمان یا انتقال به خانه پس از تولدِ نوزاد نیستند.
زا‌یمان در خانه به‌معنی این است که تمام امکانات رفاهی خانه از جمله تنقلات و تعویض لباس را به‌راحتی در اختیار دارند.
شیردهی می‌تواند آسان باشد زیرا محیط راحت و آشنا است.
مادر می‌تواند هرکس که می‌خواهد را برای حضور در ز‌ایمان دعوت کند.
بسیاری از زنان درصورت نیاز به فریاد زدن هنگام زا‌یمان در خانه احساس راحتی بیشتری دارند.

معایب زایمان در خانه

اگر برای ز‌ایمان نیاز به تجحیزاتِ مخصوص مانند وانِ آب نیاز است، باید در خانه موجود باشد و از قبل آماده شده باشد.
اگر خانه خیلی دور باشد یا هوا بد باشد، ممکن است برای متخصص مامایی رسیدن به خانه دشوار باشد (البته در این شرایط رانندگی به بیمارستان هم دشوار است).
اگر برنامه زایمان به‌طور طبیعی پیشرفت نکند، ممکن است نیاز به انتقال به بیمارستان باشد.
برخی از زنان با زایمان در خانه راحت نیستند، و این راه ممکن است گزینه خوبی نباشد مگر این‌که بارداریِ کم‌خطری باشد و مادر این روش را ترجیح دهد.

روش لاماز چیست؟

روش لاماز معمولا برای تکنیک‌های تنفسِ کنترل شده شناخته می‌شود، اما شامل چند استراتژی دیگر نیز هست که می‌توان برای راحتی در طول زایمان از آن‌ها استفاده کرد. تکنیک‌های تنفس باعث افزایش آرامش و کاهش درد می‌شود. علاوه بر روش‌های تنفس، روش‌های دیگری برای آمادگی برای زایمان پوشش در این روش پوشش داده می‌شود.

روش لاماز در چند کلاس با حضور مادر و همسرش تدریس می‌شود. روش لاماز به‌طور صریح استفاده از دارو را تشویق یا منع نمی‌کند، بلکه به‌دنبال آموزش زنان در مورد گزینه‌هایشان هنگام زایمامن است تا بتوانند برنامه‌ای متناسب با نیزهای فردی خود تهیه کنند.

مزایای روش لاماز

روش لاماز مادر و همسرش را با روش‌هایی آشنا می‌کند که می‌توانند هنگام ز‌ایمان از آن‌ها استفاده کنند و بتوانند زا‌‌یمان طبیعی انجام دهند.
تکنیک‌های تنفس و آرام‌سازی، درد را کمتر می‌کند و فرایند زمان زا‌‌یمان را هموار می‌کند.
دوره‌های لاماز به زوج‌ها کمک می‌کند تا بدانند در چند روز و هفته‌های اول انتظار چه چیزی را داشته باشند.

معایب روش لاماز

یادگیری روش لاماز زمان‌بر است. زوجین باید از قبل برنامه‌ریزی کنند و از سه ماهه دوم بارداری در کلاس‌ها شرکت کنند.

روش برادلی چیست؟

روش برادلی بر آماده‌سازی مادر برای زایما‌ن طبیعی با سرپرستی همسرش تمرکز دارد. تاکیدِ این روش بر آمادگی برای ز‌ا‌یمان از واژن و بدون کمک دارو است. این روش در طول 12 هفته همراه با خواندن کتابی آموزش داده می‌شود.

متخصصان مامایی اغلب کلاس‌های آماده‌سازی روش برادلی را توصیه می‌کنند. در این روش علاوه بر یادگیری روش‌هایی برای کاهش دردِ زا‌یمانِ طبیعی، در مورد تغذیه و سایر جنبه‌های سلامت طبیعی نیز آموزش داده می‌شود.

مزایای روش برادلی

روش برادلی برای آماده‌سازی والدین برای ز‌ایمان‌های بدون کمک مفید است.
این روش به زوجین کمک می‌کند تا با تکنیک‌هایی برای کاهش درد و آرام شدن هنگامِ زا‌یمان طبیعی بدون دارو آشنا شوند.
همچنین به زوجین درمورد چیزهایی می‌آموزد که برای مراقبت از خود به عنوان والدینِ جدید باید بدانند و هنگام تولد نوزاد چه انتظاراتی داشته باشند.

معایب روش برادلی

برای زوج‌هایی که مطمئن نیستند می‌خواهند از زایمان طبیعی و بدون استفاده کنند، روش برادلی ممکن است بهترین روش نباشد. آموزش این روش زمان‌بر است و زوجین باید از سه‌ماهه سوم در کلاس‌ها شرکت کنند.

زایما‌ن در آب چیست؟

زایما‌‌ن در آب به این معنی است که مادر برخی یا تمام مراحل زا‌یمان را در یک وانِ قابل حمل مشابه وانِ آبِ گرم طی می‌کند. نوزاد را می‌توان در زیر آب به دنیا آورد یا مادر می‌تواند از آب بیرون بیاید و در موقعیت دیگری زایمان کند.

زنان زا‌یما‌ن در آب را انتخاب می‌کنند زیرا می‌تواند آرام‌بخش‌تر باشد دردِ کمتری داشته باشد. وانِ زا‌یمان را می‌توان برای ز‌ایمان در خانه به خانه آورد. می‌توان وان زایمان را در اغلب مراکز زایمان پیدا کرد. برخی از بیمارستان‌ها ممکن است وان زا‌یمان نیز داشته باشند.

مزایای ز‌ایمان در آب

تصور می‌شود که زایمان در آب برای بسیاری از زنان درد کمتری دارد و آرام‌تر است. همچنین به زنان اجازه می‌دهد تا در موقعیت‌های مختلفی حرکت کنند که می‌تواند برایشان راحت‌تر باشد.
همسر می‌تواند برای کمک به زایمان با مادر وارد آب شود.

معایب زایمان در آب

برخی معتقدند که زایما‌ن در آب می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد، اما تا زمانی که آب شیرین و تمیز باشد، زا‌یمان در آب خطرناک‌تر از زایمان‌های خارجِ آب نیست.
اگر زا‌یمان در آب در مرکز ز‌ایمان انجام نشود، ممکن است استانداردهای آماده‌سازی وام و گرم کردن آب به اندازه مناسب انجام نشود.
اگر ز‌ایمان در خانه به‌طور طبیعی پیشرفت نکند، ممکن است نیاز به انتقال به بیمارستان باشد.

چه نوع روش‌های ز‌ایمان در بیمارستان وجود دارد؟

زنانی که در بیمارستان زایمان میکنند، اکثرا گزینه‌های مشابه زایمان در خانه را دارند. همچنین در صورت نیاز دسترسی سریع‌تری به مداخلات جراحی وجود دارد. زنانی که در بیمارستان زایمان می‌کنند، می‌توانند با یا بدون دارو، زایمان طبیعی داشته باشند.

مزایای زایمان در بیمارستان

دسترسی به مداخلات اورژانسی مانند سزارین
نظارت پیشرفته برای بارداری‌های پرخطر
گزینه‌های مدیریت درد از جمله بی‌حسی

معایب زایمان در بیمارستان

احتمال بیشتر مداخلهِ ناخواسته دیگران
گاهی اوقات شرایط بیمارستان می‌تواند منجر به تعجیل در مراحل زایمان شود که در نتیجه احتمال پارگی پرینه در هنگام زایمان را افزایش می‌دهد که نیاز به سزارین دارد.
احتمال بالاترِ عفونت

زایمان کمکی چیست؟

زایمانِ طبیعی همیشه قابل انجام نیست، و اگر عارضه‌ای رخ دهد، مادران چندین گزینه برای کمک به زایمان در اختیار دارند. گاهی اوقات سزارین از قبل برنامه‌ریزی می‌شود. سایر گزینه‌های کمکی در زیر بررسی می‌شوند که معمولا هنگام بروز عوارضِ غیر منتظره اعمال می‌شوند.

سزارین

به‌گفته مرکز کنترل بیماری، حدودا 1/3 زایما‌ن‌ها با سزارین انجام می‌شود. اگرچه میزانِ آن براساسِ بیمارستان و منطقه متغیر است. سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد می‌کند که میزان زا‌یمان سزارین باید حدود 10 تا 15 درصد باشد. اما دلیلِ این‌که این عدد بیشتر است، به‌خاطر استفاده بیش از حدِ مادران از این روش در ایالات متحده است.

سزارین شامل یک برش افقی در قسمت تحتانی شکم است که از طریق آن نوزاد به‌دنیا می‌آید. معمولا سه روز پس از سزارین مادر بستری می‌شود تا از بهبود برش اطمینان حاصل ایجاد شود. بهبودی کامل می‌تواند هشت هفته طول بکشد. یکی از مزیت‌های سزارین این است که می‌توان تاریخ زا‌یمان را از قبل برنامه‌ریزی کرد.

زایما‌ن با وکیوم

در این روش یک فنجانِ نرم به سر نوزاد، هنگامی که در کانال زا‌یمان است، وصل می‌شود و از یک پمپ دستی برای ایجاد مکش برای تسهیل زایمان استفاده می‌شود.

مزیت این روش این است که این گزینهِ زایمان کمکی خطر کمتر نسبت به سزارین برای ناراحتی طولانی مدت جنین دارد.
خطرات این روش شامل صدمات جزئی به پوست سر یا حتی صدمات جدی‌تر یا خون‌ریزی سرِ نوزاد است.

ز‌ایمان با فورسپس

زا‌یمان به‌کمک فورسپس به این معنی است که از ابزارهای خمیده برای تسهیل پیشرفت نوزاد در کانال تولد استفاده می‌شود. اگر نوزاد در حالت بریچ است (قرار است اول پاهایش بیرون بیاید نه سرش) نمی‌توان از این روش استفاده کرد. اما اگر مادر بیش‌از حد خسته شده یا اگر نوزاد باید سریع‌تر از حالت طبیعی به‌دنیا بیاید، استفاده از این روش می‌تواند یک گزینه باشد.

زا‌یمان طبیعی بعد از سزارین چیست؟

در حالی که این روش قبلا غیر عاقلانه تلقی می‌شد، زنان می‌توانند پس از سزارین برای زا‌یمان فرزند بعدی خود ز‌ایمان طبیعی داشته باشند. همه زنان پس از سزارین خواهان ز‌ایمان طبیعی نیستند.

چه نوع روش‌های زا‌یمان در مراکز زا‌یمان وجود دارد؟

برخی مردم زایمان در مرکز ز‌ایمان را بهترین حالت می‌دانند. این محیط هم مانند خانه آرامش‌بخش اش و هم گزینه‌های پشتیبانی از مادر و کمک به درد زایمان را دارد. تاکید بر این است که مادر تجربه زا‌یمان مورد نظر خود را داشته باشد.

تمام گزینه‌های زا‌یمان که تاکنون در موردشان بحث کرده‌ایم، به‌جز سزارین در مراکز ز‌ایمان در دسترس هستند. به‌طور معمول، زنان در صورت نیاز به سزارین به بیمارستان منتقل می‌شوند.